Rodzaje urządzeń
Zjeżdżalnie grawitacyjne
Pod dozorem TDT znajdują się wyciągi pojazdów dla zjeżdżalni grawitacyjnych, czyli urządzenie transportu linowego (UTL) przeznaczone do holowania w górę pojazdów z osobami lub bez nich za pomocą liny, po specjalnym torze bez utraty kontaktu z tym torem.
1. Forma dozoru technicznego i terminy badań okresowych
*) Jeżeli wyciąg jest eksploatowany w okresie zimowym, to badanie należy przeprowadzić również na jesieni.
2. Zarejestrowanie urządzenia w TDT
- Eksploatujący zgłasza urządzenie techniczne w formie pisemnego wniosku do właściwego oddziału terenowego TDT w celu uzyskania decyzji zezwalającej na jego eksploatację. Do wniosku należy załączyć dwa komplety dokumentacji rejestracyjnej dla każdego ze zgłaszanych urządzeń podlegających dozorowi technicznemu, w przypadku urządzeń już eksploatowanych na terenie RP księgę rewizyjną urządzenie wraz z wymaganą dokumentacją (zob. wniosek o rejestrację urządzenia technicznego).
- Rozpatrzenie wniosku i przystąpienie do badań poprzedzających wydanie decyzji zezwalającej na eksploatację (zob. wniosek o przeprowadzenie badań).
- Wystawienie przez inspektora TDT protokołu z badania oraz wydanie decyzji zezwalającej na eksploatację dla każdego urządzenia po pozytywnym wyniku badania.
- Wystawienie rachunku za ww. czynności TDT zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 26 listopada 2010 r. w sprawie wysokości opłat za czynności jednostek dozoru technicznego.
3. Dokumentacja techniczna niezbędna do zarejestrowania urządzenia UTL
Przed przystąpieniem do prac związanych z montażem zjeżdżalni grawitacyjnej jej dokumentację techniczną należy uzgodnić w TDT. Zakres dokumentacji powinien być zgodny z obowiązującymi przepisami. W przypadku gdy inne przepisy nie stanowią inaczej, dokumentacja powinna zawierać co najmniej (zawartość dokumentacji należy dostosować do charakterystyki danego urządzenia):
- informacje ogólne, w tym:
- nazwę UTL i jego systemu, lokalizację, rok budowy, dane dotyczące producenta oraz montującego,
- położenie poszczególnych stacji (m n.p.m.),
- różnicę wysokości (m),
- długość trasy,
- liczbę podpór trasowych,
- średnie pochylenie trasy (%),
- przepustowość oraz ładowność jednego pojazdu,
- maksymalną prędkość jazdy (m/s), ilość pojazdów, udźwig oraz liczbę osób,
- plan sytuacyjny (1: 5000),
- urządzenia zabezpieczające,
- rodzaj wprzęgieł,
- pozostałe dane charakterystyczne dotyczące UTL oraz szczególnych warunków jego eksploatacji;
- opis trasy UTL, w tym:
- profil trasy wraz z tabelą profilu,
- rozstęp toków (m)
- maksymalne przęsło (m),
- maksymalną wysokość nad terenem (m),
- dane dotyczące fundamentów i konstrukcji podpór (opis),
- dane dotyczące uzbrojenia podpór, określające promienie łożysk liny nośnej, średnicę krążka, materiał wykładziny, ilość krążków na podporach,
- maksymalny i minimalny nacisk liny na krążek,
- budowle na trasie;
- charakterystykę liny:
- rodzaj, konstrukcję i wymiary nominalne,
- wytrzymałość materiału drutów,
- obliczeniowe obciążenie niszczące linę,
- maksymalną siłę rozciągającą linę,
- wymagany współczynnik pewności na rozciąganie,
- obliczenia rzeczywistych współczynników pewności,
- inne dane charakterystyczne oraz rysunki połączeń i zakończeń lin;
- dane dotyczące urządzeń napędowych, w tym:
- schemat kinematyczny z opisem, ze szczególnym uwzględnieniem układu hamulcowego oraz rysunek zestawieniowy mechanizmu,
- wyniki obliczeń podstawowych wielkości z uwzględnieniem mocy silników i momentów na wałach,
- schematy elektryczne, schematy układów hydraulicznych i pneumatycznych,
- uproszczone rysunki budowlane z wrysowanymi urządzeniami napędowymi i głównymi wymiarami,
- dane dotyczące napędu głównego i awaryjnego oraz, o ile jest to wymagane, ewakuacyjnego i pomocniczego;
- dane dotyczące urządzeń elektrycznych, w tym:
- opis techniczny,
- schematy elektryczne wraz z opisami oznaczeń,
- schemat główny,
- schematy zasadnicze sterowania i blokad,
- schematy obwodów międzystacyjnych,
- schematy zasadnicze obwodów pomocniczych oraz sygnalizacji stanu i zadziałania,
- zastosowane środki ochrony przeciwporażeniowej i odgromowe;
- dane dotyczące urządzeń przewojowych i napinających liny, w tym:
- rysunek zestawieniowy urządzeń przewojowych z zaznaczeniem obciążeń,
- rysunek zestawieniowy urządzeń napinających,
- schemat kinematyczny układu napinającego z zaznaczeniem obciążeń,
- schemat hydrauliczny układu napinającego z zaznaczeniem obciążeń;
- dane dotyczące pojazdów, w tym:
- rysunek zestawieniowy,
- masę własną, nośność (w kg i osobach),
- rysunek hamulca pojazdu wraz z opisem,
- rysunek wprzęgła linowego (aparatu wprzęgłowego) wraz z opisem,
- opis wyposażenia pojazdu w narzędzia i sprzęt ratowniczy;
- dokumenty uzupełniające, w tym:
- instrukcję eksploatacji wyciągu pojazdów dla zjeżdżalni grawitacyjnej,
- program prób i badań UTL,
- analizę bezpieczeństwa wraz z raportem bezpieczeństwa i wykazem urządzeń bezpieczeństwa UTL, która powinna zawierać zestawienie sytuacji niebezpiecznych mogących stanowić zagrożenie dla osób, rodzaje zagrożeń i ocenę stopnia ich ryzyka, opis środków zastosowanych w projekcie, zapobiegających niebezpiecznym sytuacjom, łącznie z ich uzasadnieniem,
- instrukcję ewakuacji,
- deklaracje zgodności WE dla podsystemów i urządzeń bezpieczeństwa, z wyjątkiem UTL wprowadzonych do obrotu przed dniem 1 maja 2004 r.
Dla UTL montowanych w miejscu eksploatacji przekazuje się dodatkowo dokumentację uzupełniającą, która powinna zawierać:
- opis techniczny urządzenia wraz z planem terenu w odpowiedniej skali;
- profil wzdłużny w odpowiedniej dla rodzaju UTL skali;
- przekroje poprzeczne w odpowiedniej dla rodzaju UTL skali;
- schematy zasilania UTL ze wskazaniem w szczególności: osprzętu, wielkości, rodzaju stosowanych zabezpieczeń, rodzaju i typu przewodów zasilających;
- poświadczenie prawidłowości montażu i prób przeprowadzonych po montażu, wystawione przez montującego;
- protokoły pomiarów rezystancji izolacji obwodów elektrycznych, skuteczności ochrony przeciwporażeniowej oraz instalacji odgromowej;
- protokoły badań, ekspertyzy techniczne, atesty materiałowe, poświadczenia zakładowe;
- oświadczenie, o którym mowa w art. 57 ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane.
W przypadku zmiany miejsca zainstalowania wymagającego demontażu i ponownego montażu UTL dokumentacja powinna być uaktualniona, z uwzględnieniem warunków miejscowych oraz wymagań przepisów w zakresie budowy i instalowania UTL.
4. Warunki dopuszczenia UTL do eksploatacji
W przypadku UTL montowanych po raz pierwszy w miejscu eksploatacji oraz w przypadku zmiany lokalizacji UTL, przed przekazaniem i dopuszczeniem UTL do eksploatacji, montujący wykonuje badania mające na celu potwierdzenie prawidłowego montażu oraz działania elementów, oddzielnie i w ramach kompletnego UTL. Badanie to obejmuje:
- sprawdzenie dokumentacji powykonawczej i zgodności wykonania z zatwierdzoną przez TDT dokumentacją techniczną;
- badanie techniczne poszczególnych elementów po zmontowaniu;
- badanie ruchowe.
Z przeprowadzonego badania UTL, o którym mowa w ust. 1, sporządza się protokół, który powinien zawierać stwierdzenie o:
- zgodności urządzenia z zatwierdzoną dokumentacją;
- pracy hamulców;
- pracy urządzeń, które kontrolują prawidłowy wjazd i wyjazd pojazdów, lub urządzeń holujących na i ze stacji;
- pracy urządzeń elektrycznych;
- parametrach elementów mechanicznych i elektrycznych;
- stanie lin, połączeń i zakończeń lin;
- wynikach badań ruchowych, zawierających szczegółowe informacje dotyczące prędkości ruchu, obciążenia, liczby godzin pracy oraz wyszczególnienie wszystkich usterek, jakie wystąpiły w trakcie badania, z podaniem ich przyczyn i sposobu ich usunięcia;
- zachowaniu właściwego poziomu bezpieczeństwa eksploatacji.
Badanie odbiorcze TDT obejmuje:
- sprawdzenie prawidłowości zainstalowania UTL oraz przeznaczenia zgodnie z dokumentacją,
- przeprowadzenie prób funkcjonowania UTL w zainstalowanej wersji montażowej z obciążeniem wystarczającym do stwierdzenia, że sterowanie i ruchy robocze UTL, mechanizmy oraz urządzenia zabezpieczające i ochronne działają prawidłowo.
Na podstawie dokumentów oraz protokołu z badania, a także wykazu osób posiadających odpowiednie kwalifikacje do konserwacji i obsługi UTL oraz po badaniu odbiorczym TDT wydaje decyzję zezwalającą na eksploatację UTL.