W nawiązaniu do wcześniejszych informacji udzielnych przez Transportowy Dozór Techniczny, odnośnie wypadku na schodach ruchomych na stacji metra „Centrum”, przekazujemy szczegóły dotyczące przyczyn awarii urządzenia.
Transportowy Dozór Techniczny o wypadku na schodach ruchomych zainstalowanych na stacji metra „Centrum” (A-13), został poinformowany 4 października 2018 r. o godzinie 7.30. Dyrektor Transportowego Dozoru Technicznego natychmiast powołał komisję ds. wypadku., która przeprowadziła badanie doraźne powypadkowe. Badanie to zakończyło się wynikiem negatywnym oraz wydaniem decyzji wstrzymującej eksploatację ww. schodów ruchomych. Jednocześnie komisja przeprowadzająca badanie doraźne powypadkowe podjęła decyzję o poddaniu wciągarki jako głównego elementu napędu schodów ruchomych, odpowiedzialnego za bezpieczne funkcjonowanie schodów, dodatkowemu badaniu w Laboratorium TDT z siedzibą w Krakowie. Celem badania było ustalenie przyczyn zaistniałego wypadku.
Badanie wciągarki schodów ruchomych zostało przeprowadzone 11 października br. w Laboratorium TDT w Krakowie. Podczas badania zdemontowanych elementów wciągarki pracownicy Laboratorium TDT stwierdzili występowanie drobinek metalu, których niewielki rozmiar mógłby wskazywać na stopniowe odłupywanie się powierzchni wielowypustów aż do sytuacji, w której nastąpiło całkowite ścięcie wielowypustów (zębów) połączenia sprzęgła, a tym samym brak sprzężenia silnika z przekładnią wciągarki (trwałego połączenia kształtowego przekazującego moment obrotowy i napęd z silnika na przekładnię). Utrata tego sprzężenia spowodowała niekontrolowany przez urządzenia zabezpieczające ruch stopni w kierunku „do dołu”.
Precyzyjne badania przeprowadzone w Laboratorium TDT w Krakowie wykazały szereg przyczyn awarii, z których najbardziej istotnymi były znaczne różnice twardości na powierzchniach współpracujących elementów, zmęczeniowe zużycie warstwy zewnętrznej współpracujących powierzchni. Na awarię miał też wpływ kąt pochylenia schodów, znaczna długość, intensywne użytkowanie przez 21 lat oraz m.in. bieganie po schodach powodujące dodatkowe drgania i obciążenia dynamiczne. Brak szczegółowej dokumentacji projektowo obliczeniowej, jak i wykonawczo-technologicznej, która nie była wymagana przepisami dozoru technicznego uniemożliwia odniesienie się do odpowiedzialności wytwórcy/projektanta tego zespołu.
W opinii Laboratorium Transportowego Dozoru Technicznego zaleca się przeprowadzenie badań kontrolnych tego typu schodów pracujących na terenie warszawskiego metra.
Jednocześnie TDT zalecił użytkownikowi schodów ruchomych przeprowadzenie modernizacji układu napędowego.
Sąsiednie schody ruchome (w stosunku do tych, które uległy awarii), zgodnie z decyzją przedstawicieli Metra Warszawskiego, miały być przełączone w kierunku przeciwnym (czyli w kierunku „do dołu”) do ich dotychczasowego kierunku pracy. W związku z powyższym inspektor TDT przeprowadził stosowne badanie doraźne kontrolne mające na celu sprawdzenie bezpiecznej pracy schodów. Badanie zakończyło się wynikiem negatywnym i wydaniem decyzji wstrzymującej eksploatację tych schodów w kierunku odwrotnym.
Po usunięciu stwierdzonych podczas badania niezgodności i nieprawidłowości w funkcjonowaniu tych schodów Metro Warszawskie zgłosiło ww. schody do TDT do badań doraźnych eksploatacyjnych.
W dniu 19 października br. po telefonicznym potwierdzeniu gotowości niniejszych schodów ruchomych, inspektor TDT przeprowadził stosowne badania, które ok godz. 14:00 zakończyły się wynikiem pozytywnym i wydana została dla nich decyzja zezwalająca na ich eksploatację.
W związku z licznymi awariami oraz wypadkami, które mają miejsce na schodach ruchomych zainstalowanych na stacjach Metra Warszawskiego, będące w opinii TDT następstwem kampanii wdrożonej przez Metro, zezwalającej pasażerom na chodzenie po schodach ruchomych, Transportowy Dozór Techniczny wyraża kategoryczny sprzeciw przeciwko takiemu zezwoleniu.
Więcej informacji: Antoni Mielniczuk – rzecznik prasowy Transportowego Dozoru Technicznego,
e-mail: antoni.mielniczuk@tdt.gov.pl, tel. 602 206 310.